İstatiksel Süreç Kontrolü ( İngilizce:Statistical Process Control) , üretim sürecinde kullanılan , bu süreçte eğer herhangi bir aksaklık veya düşük kalitede bir üretim meydana gelirse bunu tespit etmek için kullanılan bir tekniktir. Bu süreçte kontrol grafikleri kullanılarak süreçlerin kontrol dışına çıkıp çıkmadığı, üretimdeki beklenen değerler veya varyanslar hesaplanır. Kötü kalitede bir ürünün üretilmesinin önüne geçmek için önemlidir.
İstatiksel Süreç Kontrolü'nün öncüsü Walter A. Shewhart'dır. 1924'lerde Amerika Birleşik Devleri'nde ortaya çıkan bu sistem ilk başlarda çok popüler olmamıştır. Tam anlamıyla uygulanması ise II.Dünya Savaşı'ndan sonra Japonya'da olmuştur. Amerikalı ünlü istatistikçi( kalite yönetiminin babası veya gurusu olarak da bilinir) William Edwards Deming, kalitede verimliliği artırmak için bir çok çalışmada bulundu. En başta üst yönetim olmak üzere köklü bir değişimin tüm organizasyonu kapsaması gerektiğini savunmuştur. Aslında bunun bir kültür yada yaşam biçimi olması gerektiğinin üzerinde durmuştur. ''Mükemmelliğe ulaşabilmek için sürekli gelişim esastır.''
İstatiksel Süreç Kontrolü'nde kullanılan grafiklerde iki temel amaç vardır:1.Süreç için kontrol limitlerini belirleme 2.Üretim sonrasında nerede kontrol dışı bir hata olduğunu tespit etmek ve bu süreci gözleme. Kısacası üretimi yapılan ürünler belli aralıklarla kontrol edilir ve sonuçlar bir çizelge üzerine kaydedilir. Oluşan sapmaların nedenleri araştırılır ve önlem alınır.Örneğin araba parçası üreten bir bir firma olun ve 12 cm lik bir parça üretmeniz gerekiyor. 100.000 tane sipariş aldınız. Fabrikada bu 12 cm lik parçayı biçimlendiren makineyi kontrol etmediğinizi varsayalım. 100.000 adet parçayı ürettiniz ve sipariş eden firmaya kontrol etmeden gönderdiniz. Fakat bir de bakmışsınız ki 100.000 adet ürünün 80.000 i hatalı. Kimi parça 10 cm, kimi parça 30 cm çıkmış makineden. İşte bu noktada istatiksel süreç kontrolü büyük önem taşıyor. En baştan bu kontrol sistemi kullanılmış olsaydınız hem en başından hatanın nerede olduğunu tespit ederek süreci kontrol edebilecektiniz, hem de bu kadar zarara uğramayacaktınız.
İSTATİKSEL SÜREÇ KONTROLÜNÜN EN BÜYÜK AMACI ''SIFIR HATA''YA ULAŞMAKTIR!
İstatiksel süreç kontrolünde kullanılan bazı grafikler ise:
-X kontrol grafikleri
-R değişim aralığı kontrol grafikleri
-Standart sapma kontrol grafikleri
-P kusurlu oran kontrol grafiği
-np kusurlu sayı kontrol grafiği
-Birim başına kusur sayısı kontrol grafiği
-Örnek başına kusur sayısı kontrol grafiği
-Değişim katsayısı kontrol grafiği
Sonuç olarak İstatiksel Süreç Kontrolü, üretim yapan firmlar için oldukça büyük önem arz etmekte. Sıfır hatta imkansız gibi gözüksede en azından bunu felsefe edinen firmaların neden büyük firmalar olduğunu bir kere de daha anlıyoruz.
''TOPLAM KALİTE KONTROLÜ, PENİSİLİN GİBİ HIZLA HAREKET EDEN BİR İLAÇ DEĞİL, UZUN SÜRE ALINIRSA BİR ŞİRKETİN YAPISINI AŞAMA AŞAMA İYİLEŞTİREN, YAVAŞ ÇALIŞAN BİTKİSEL BİR İLAÇ GİBİDİR.''
Kaoru Ishikawa
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder